Corona moe en .. grondrechten

De meesten van ons zijn nog steeds coronamoe, moe van de informatiestroom die op ons af is gekomen en de emoties die het teweeggebracht heeft. We hebben nu de versoepelingen en de zomer is op komst. Eindelijk weer naar het terras, op vakantie. En terwijl onze emoties al uitgeput zijn, krijgen we toch nog een wind emotie door de BLM demonstraties en o.a. de wijze waarop Halsema ermee omging.  Kan me voorstellen dat nu nog meer input van  enige informatie en emotie teveel is.

Echter….. er staat iets zeer heftigs te gebeuren dat de democratie in haar hart raakt, zo niet onderuit haalt. Dit betreft de spoedwet die Hugo de Jongh er zo snel doorheen wil drukken zodat hij per 1 juli kan ingaan. Onze burgerrechten kunnen als deze wet aangenomen wordt, tijdelijk opgeschort worden. Het hart van de democratie: onze burgerrechten.

Zoals eerder al gezegd: RTL nieuws deed de vooraankondiging  op 27 april in de ochtend, naar aanleiding van het bericht van het NRC. Weggemoffeld tijdens  koningsdag? RTLnieuws kreeg de eerste versie van de wet in handen. 6 juni in de ochtend werd hierover bericht, weggestopt onder het item demonstraties?  Het wordt natuurlijk positief gebracht: de Coronawet moet een einde maken aan verwarring over de maatregelen. Deze verwarring zou ontstaan zijn doordat de noodverordening alleen in acute crisis en niet voor maanden achter elkaar mocht gelden. De grondrechten van burgers mogen niet langdurig ingeperkt worden op grond van noodverordeningen. Daarom dus een wet waarin deze inperking voor langere tijd kan gelden.Al eerder was te horen/lezen dat de inperking van de grondrechten op democratische wijze tot stand moet komen (tweede-eerste kamer) zodat de uitvoering ook op democratische wijze getoetst kan worden.  Op democratische wijze, democratisch toetsen, maar tijdelijk geen democratische burgerrechten?

Inhoud RTL nieuws schrijft: In de nieuwe wet staan eigenlijk veel maatregelen die ook al in de noodverordeningen golden:

– Houd anderhalve meter afstand, anders riskeer je een boete.

– Waar nodig kan de minister voorschrijven beschermingsmiddelen te dragen zoals een mondkapje.

Maar er zijn ook kleine wijzigingen: Het juridische begrip ‘gezamenlijke huishouding’ wordt verruimd naar ‘gemeenschappelijke huishouding’. Dat zou betekenen dat in de nieuwe wet ook bijvoorbeeld campings, studentenhuizen en huizen waar arbeidsmigranten wonen onder deze verbreding vallen.

Al met al: het wordt als iets positiefs gebracht: geen verwarring meer, democratisch tot stand en democratisch te toetsen, een verruiming voor huishoudens. En verder? RTL nieuws brengt geen link om de eerste opzet verder te lezen. In diverse bronnen is hetzelfde te lezen, refererend naar RTLnieuws:  Ridderkerks dagblad , Business insider, ed. 

De NOS bericht er alleen over in de live blog. Als je zoekt op de site, met zoektermen als coronawet, spoedwet ed. krijg je het bericht niet te vinden. Geen apart item terwijl het over onze burgerrechten gaat. Hoe is het mogelijk dat dit voor ons burgers achter gehouden wordt? Moeten we niet in paniek raken? Moeten we ons geen zorgen maken? Zal het allemaal in de praktijk wel meevallen met de beperking van onze grondrechten?

Op https://www.gemeente.nu/coronavirus/kritiek-op-nieuwe-spoedwet-geen-democratische-legitimatie/Gemeente.nu valt kritiek te lezen. Raadsleden en advocaten reageren afwijzend op de ‘nieuwste noodgreep’. En waar eerst gezegd werd dat hij tot september zou gelden, is nu te lezen dat hij een jaar van kracht zal zijn. Het glijdt gewoon nu al verder.

Gemeente.nu: (format is weer overgesprongen, zal aangepast worden)

Anderhalve meter in coronawet

De belangrijkste regel die nu al geldt, de verplichte anderhalve meter afstand in het openbaar, krijgt voor de duur van de wet een officiële wettelijke status. Doel is, in de woorden van het kabinet, ‘een wettelijke verbodsnorm te regelen die ertoe strekt te kunnen handhaven in gevallen waarin personen zich ophouden tot anderen zonder de veilige afstand te bewaren’.

‘Ophouden’ wil daarbij zeggen ‘dat men gedurende enige tijd bij elkaar verkeert terwijl er feitelijk gelegenheid is om afstand van elkaar te nemen’. Uitgezonderd blijven in deze omschrijving ‘louter passeren en het per abuis in nabijheid van elkaar geraken waarna onmiddellijk weer afstand wordt genomen’.

Wat hiervan te denken: geen intentioneel elkaar ontmoeten? bewust ontmoeten betekent beboeten? ook al zit je op anderhalve meter? vanuit de raadsleden wordt gesteld: Wij stellen vast dat het – helaas – in de tijdelijke wet voorlopig ontbreekt aan de lokale borging van de democratische legitimatie, democratische betrokkenheid van de lokale democratie en aan medeverantwoordelijkheid van de gemeenteraad voor draagvlak in de lokale samenleving.’ De reactie van de Nederlandse Orde van Advocaten wordt geciteerd: ‘Het wetsvoorstel maakt het mogelijk vergaande beperkingen van grondrechten en vrijheden voor een onbepaalde periode normaal te maken. Dergelijke ingrijpende beperkingen van bewegings- en vergadervrijheden zijn niet normaal, en behoren dat ook niet te zijn in een democratische samenleving.’

Er volgt op Gemeente.nu meer informatie:

Meer punten uit de nieuwe coronawet

• De huidige structuur van noodverordeningen op basis van ministeriële aanwijzing blijft in gebruik. Wel komen er voor de bestaande verordeningen andere in de plaats zodra de coronawet in werking treedt.
  
• De Wet publieke gezondheid blijft tevens de basis: hierin komt precies te staan welke grondrechten op welke manier kunnen worden beperkt. Dit is een vereiste om inbreuk op grondrechten op langere termijn te kunnen toestaan.
  
• Slechts enkele categorieën blijven net als nu uitgezonderd van het gebod om afstand te bewaren, zoals beroepen in de zorg. Gewone burgers mogen alleen dichter bij elkaar komen als ze een ‘gezamenlijke huishouding’ voeren. Intiemer samenzijn met ‘vreemden’ is dus nog een tijd taboe als het aan het kabinet ligt – in ieder geval in het openbaar.
  
• Handhaving ‘achter de voordeur’ is vanwege de privacy een gevoelig punt, dat de Raad van State bijvoorbeeld afwijst. De regering wil er ‘terughoudend’ mee omgaan, maar houdt vast aan de mogelijkheid ‘coronafeestjes’ in huis te beëindigen.
  
• De burgemeester krijgt daartoe een nieuwe bevoegdheid om de woning binnen te gaan met als doel andere personen dan de bewoners te verwijderen. De rechtvaardiging hiervoor wordt gezocht in een ander grondrecht: het recht op volksgezondheid.
  
• Ook de basis voor nieuwe corona-apps wordt gelegd in het voorstel. Het gebruik hiervan kan alleen vrijwillig plaatsvinden. Vanwege de privacy mogen gegevens niet te herleiden zijn tot locaties of personen. Gebruikers kunnen desondanks een seintje ontvangen als ze in de buurt waren van een coronapatiënt.
  
• Met een ‘vangnetbepaling’ houdt het kabinet de mogelijkheid om snel noodzakelijke maatregelen door te voeren, ook als die niet zijn voorzien in de nieuwe wet.

Daar gaat het zogenaamde huisrecht: er mag uw woning binnen gegaan worden om andere personen dan de bewoners te verwijderen. Het wordt gebracht in het kader van ‘coronafeestjes’, maar denk aan verjaardag, bij je ouders op bezoek met je brussen, een bijbelgroep, een leesgroep, noem maar op. Dit gaat u raken in uw persoonlijke sfeer.

En let op de vangnetbepaling: snel noodzakelijke maatregelen mogen door het kabinet doorgevoerd worden, ook als ze niet voorzien zijn: kunnen we hier dan denken aan verplichte vaccinaties?

Het afnemen van grondrechten gebeurt door een beroep te doen op gezondheid. De medische wereld moet in actie komen…. Gaat het over Gezondheid of over Macht? Controle over een samenleving van mensen die meer en meer bewust worden en in opstand komen. In naam van gezondheid kunnen we deze in controle houden?

Als we het over recht op gezondheid hebben, kunnen we zelf ook heel andere zaken verzinnen richting overheid, maar de overheid natuurlijk ook naar de bevolking toe. Een desastreuze ‘onder het mom van’, wegge-mof-feld in de media: het hek is zodoende dan helemaal van de dam.